DEFINISI
- Syarikat
besar yang beroperasi dengan cawangannya terdapat di beberapa buah negara
- Semua cawangan di kawal oleh syarikat induk
- Terlibat secara langsung dalam pelaburan asing
- Mewujudkan perkhidmatan dan barangan di pelbagai negara
- Membeli sumber di beberapa buah negara dan menjual perkhidmatan di pelbagai negara
- Mempunyai sumber kewangan dan tenaga yang besar, dapat mengawal seluruh aktiviti syarikat di seluruh dunia
- Peguambela syarikat multinasional berkata mereka mewujudkan peluang pekerjaan dan kekayaan dan meningkatkan teknologi di negara-negara yang memerlukan daripada pembangunan. Sebaliknya, pengkritik berkata syarikat multinasional boleh mempunyai pengaruh politik yang tidak wajar ke atas kerajaan, boleh mengeksploitasi negara-negara membangun serta mewujudkan kehilangan pekerjaan di negara mereka sendiri.
Contoh : Mc Donalds, Tesco, Nokia
CABARAN
STRUKTUR DAN KAWALAN
- Harus membuat perubahan mengikut keadaan semasa sesebuah negara :
- Antara masalah yang melibatkan penstrukturan semula adalah
- Konflik antara bahagian-bahagian tertentu
- kegagalan operasi dari segi perancangan dan jangkaan
- kurang kawalan kewangan ke atas operasi luar negara
- Pertindihan tugas di kalangan kakitangan
-
Pertambahan dalam bilangan pengedar
- Kawalan yang boleh diperolehi dengan:
Centralization -aktiviti dikawal selia oleh ibu pejabat
>Lambat, tak serasi dengan budaya negara lain
Decentralization -anak syarikat bebas bertindak
mengikut kesesuaianpersekitaran (mendatar)
> Sukar dikawal
POLITIK DAN UNDANG--UNDANG
- Berlaku semasa campur tangan oleh kerajaan tuan rumah untuk jaga kepentingan negara
- Polisi & undang-undang bercanggah dengan negara asal untuk mengawal persaingan dengan syarikat domestik negara asal
- Paksaan untuk menjayakan program tempatan
- Syarat yang dikenakan untuk menggunakan bahan mentah tempatan
- Peraturan perdagangan yang ketat (tarif & bukan tarif disebabkan prosedur)
EKONOMI
- Persaingan dengan syarikat tempatan oleh syarikat multinasional boleh menjejaskan ekonomi tempatan; maka sekatan dibuat
- kawalan ke atas import; duti import yang tinggi
- boleh jejaskan imbangan perdagangan tempatan; jadi sekatan dalamaktiviti pelaburan langsung
- kes bagi SMN untuk keluar dari sesuatu negara kerana nilai pelaburanyang banyak
- kemerosotan ekonomi (kawalan aliran keluar matawang)